ไม่รู้ว่าตอนน้องจบออกมาแล้วยังจะได้เป็นข้าราชการอยู่หรือเปล่า หรือจะได้เป็นพนักงานของรัฐ แพทย์โดยทั่วไปก่อนเกิดปัญหาวิกฤตเศรษฐกิจเมื่อจบออกมาแล้ว จะได้รับการบรรจุเข้ารับราชการในกระทรวงสาธารณสุข ในตำแหน่ง นายแพทย์ 4 ตัวเลข 4 นี้หมายถึงระดับหรือ ซี นั่นเอง สำหรับน้องๆที่ยังใหม่ต่อระบบราชการ พี่จะเล่าให้ฟังคร่าวๆเกี่ยวกับข้าราชการ ข้าราชการพลเรือนมีระดับขั้นตั้งแต่ ซี 1 ถึง ซี 11 ซึ่งแต่ละระดับก็จะมีคุณสมบัติแตกต่างกัน
ระดับสูงสุดของข้าราชการพลเรือนคือ ซี 11 จะเป็นระดับปลัดกระทรวง ปลัดทบวง ปลัดสำนักนายก ฯลฯ รองลงมาคือซี 10 จะเป็นระดับ อธิบดีกรมต่างๆ ผู้ว่าราชการจังหวัด ฯลฯ น้องจะได้รับบรรจุเป็น ซี 4 ซึ่งมีขั้นเงินเดือน 8,190 บาท คำว่าขั้นเงินเดือนน้องอาจจะงง แต่ถ้าน้องเคยเห็นบัญชีขั้นเงินเดือนอาจจะเข้าใจมากขึ้น คือในแต่ละซี จะมีขั้นเงินเดือนหลายๆขั้นเป็น 10 ขั้น เช่น ซี1มีขึ้นเงินเดือนต่ำสุดคือ 4,100 บาท สูงสุดคือ 7,260 บาท ซี 11 ขั้นต่ำสุดคือ 29,690บาท สูงสุดคือ 57,190 บาท ซึ่งตัวเลขต่างๆเหล่านี้เปลี่ยนแปลงได้ตลอด ขึ้นอยู่กับระเบียบของก.พ. หรือคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน สำหรับน้องเป็นซี 4 ได้เริ่มขั้นเงินเดือนที่ 8,190 บาท ทุกๆปีถ้าไม่มีปัญหาอะไรน้องก็จะได้เลื่อนขึ้นเงินเดือน 1 ขั้น หรือ1ขั้นครึ่งหรือ 2 ขั้นถ้าน้องมีความสามารถ เงินเดือนน้องก็จะขึ้นไป ถ้าได้ 1 ขั้นก็ได้เงิน 8,410 บาท ถ้าได้ 2 ขั้นก็จะได้ 8,610 บาท แต่ละขั้นจะได้เงินเพิ่มเท่าไรนั้น ต้องไปเปิดบัญชีดู น้องจะเข้าใจมากขึ้น
โดยปกติแล้ว จะมีการพิจารณาการเลื่อนขั้นเงินเดือนปีละ 1 ครั้ง คิดตามปีงบประมาณ (ปีงบประมาณคือตั้งแต่ 1 ตุลาคมจนถึง 30 กันยายน) ถ้าได้รับเลื่อนขั้นเงินเดือนจะได้รับเงินเดือนใหม่ของเดือนตุลาคม ในปีงบประมาณใหม่ โดยปกติแล้วข้าราชการจะได้รับการเลื่อนขั้นเงินเดือนปีละ 1 ขั้น ยกเว้นอาจจะไม่ได้เลื่อนขั้นในกรณี
- เพิ่งบรรจุเข้ารับราชการ และมีเวลาทำงานน้อยกว่า 8 เดือน ดังนั้นในปีแรกน้องจะไม่ได้รับการเลื่อนขั้นเงินเดือน
- มีวันลาเกินกำหนด คือมีวันลาป่วยและลากิจเกิน 45 วัน
- ผู้บังคับบัญชาพิจารณาแล้วเห็นว่าไม่สมควรเลื่อนขั้นเงินเดือน
นอกจะนี้ยังมีการเลื่อนซีด้วย ซึ่งน้องคงต้องศึกษาในรายละเอียดอีกมาก ถ้าต้องการเข้าใจอย่างลึกซึ้ง เพราะถ้าน้องทำงานถึงจุดๆหนึ่ง น้องสามารถขอเลื่อนซีได้ หรือบางครั้งอาจจะเลื่อนโดยอัตโนมัติก็ได้ เอาอย่างง่ายๆ น้องบรรจุครั้งแรกเป็นซี 4 แต่เป็นขั้นควบคือควบซี 5 และซี 6 ด้วย ถ้าน้องทำงานครบ2ปีเต็ม จะถูกเลื่อนให้เป็นซี 5 โดยอัตโนมัติอยู่แล้ว และถ้าน้องทำงานต่อไปอีก 4 ปีก็จะได้เลื่อนไปเป็นซี 6 เอง และอีกอย่าง ถ้าน้องทำงานไปนานๆในระบบราชการน้องยังสามารถขอรับเครื่องราชฯได้อีกด้วย ซึ่งจะมีหลายระดับแล้วแต่ความดีความชอบ อายุราชการ ฯลฯ พี่ๆที่ฝ่ายบริหารงานทั่วไปหรือฝ่ายบุคคลากรของโรงพยาบาลจะช่วยน้องได้ในเรื่องเหล่านี้
กฏระเบียบพื้นฐานที่น้องควรจะรู้ไว้เป็นอย่างยิ่งคือ ระเบียบเรื่องการลาของข้าราชการ ซึ่งจะมีผลต่อน้องโดยตรง ไว้พี่จะเล่าให้ฟังในรายละเอียดอีกครั้งหนึ่งนะ ตอนนี้ขอพูดในมุมกว้างๆของระเบียบราชการก่อน
** ขอให้ตรวจสอบกับระเบียบในปัจจุบัน เนื่องจากบทความนี้ถูกเขียนในปี 2543 ซึ่งข้อมูลส่วนใหญ่ไม่เป็นปัจจุบันแล้ว
