ความจำกัด เป็นสิ่งที่น้องๆจะได้พบแน่นอนที่โรงพยาบาลชุมชน เราไม่อาจหวังถึงความเท่าเทียมกันในทุกๆอย่างได้ในโลกนี้ โรงพยาบาลก็เช่นกัน โรงพยาบาลชุมชนเป็นโรงพยาบาลขนาดเล็ก ซึ่งหมายความว่าเล็กทุกอย่าง เล็กทั้งทรัพยากร บุคคลากร พื่นที่ เครื่องไม้เครื่องมือ ยา เวชภัณฑ์ Lab X ray โรงพยาบาลเล็กๆย่อมมีสิ่งต่างๆน้อยกว่าโรงพยาบาลใหญ่ๆอย่างเห็นได้ชัด ยิ่งน้องเพิ่งจบจากโรงเรียนแพทย์ ซึ่งนับว่าเป็น Medical center ติดอันดับในประเทศไทย เครื่องไม้เครื่องมือ ยาต่างๆย่อมดีกว่าโรงพยาบาลชุมชนแบบไม่เห็นฝุ่น
ยกตัวอย่างง่ายๆ ห้องLabที่ โรงพยาบาลชุมชนของน้องๆหรือมี antibiotic ให้น้องใช้ได้ไม่กี่ตัวเอง น้องคงต้องปรับตัวให้ได้ ภายใต้ความจำกัดขนาดนี้อาจทำ Lab ได้เพียงไม่กี่อย่าง เช่นทำได้เพียง CBC,UA,BS,Stool exam, sputum exam, ได้เพียงเท่านี้ น้องไม่สามารถส่ง Lab อื่นๆได้ แบบที่เคยส่งได้ในโรงเรียนแพทย์ เช่นน้องไม่สามารถส่ง Electrolyte, Liver function test, Ca, Mg, culture ทั้งหลายได้ ซึ่งตอนแรกๆน้องไม่ชิน อาจจะรู้สึกอึดอัดมากในโรงพยาบาลชุมชน ว่าไอ้นั่นก็ไม่มีไอ้นี่ก็ไม่มี ยาก็มีเพียงไม่กี่ชนิด ยาที่น้องเคยใช้ที่โรงเรียนแพทย์หลายๆตัวไม่มีที่โรงพยาบาลชุมชน เช่น น้องอาจสั่งพ่นยาได้เพียง Ventolin แต่ไม่มี Beradual ให้พ่น หรือยากันชักมีเพียง dilantin, phenobarb เท่านั้น ไม่มี Na valproate, carbamazepine etc
พี่ยกตัวอย่างให้ดูเพียง 2 เรื่องนะครับ เรื่อง Lab และ เรื่องยา แต่จริงๆยังมีอีกมาก โดยเฉพาะเรื่องบุคคลากร หรือเจ้าหน้าที่ที่จะช่วยน้อง มีน้อยมาก เทียบไม่ได้กับโรงพยาบาลใหญ่ๆ เช่น บุคคลากรไม่พอ น้องไม่สามารถสั่งให้เจ้าหน้าที่ทำ Lab หรือ X ray นอกเวลาได้ อ้าว! คราวนี้น้องคงคิดว่า แล้วเวลาคนไข้มานอกเวลาราชการล่ะจะทำอย่างไร เช่น คนไข้ตกบ้านแขนผิดรูปน้องจะทำอย่างไรล่ะ ไม่มี X ray นอกเวลาราชการด้วย คราวนี้ประสบการณ์ การตรวจร่างกาย และการตัดสินใจของน้องเป็นสิ่งสำคัญ เช่นน้องคิดว่ากระดูกน่าจะหักแน่ แต่คงใส่เฝือกได้ ก็อาจจะ admit คนไข้ไว้ ฉีดยาแก้ปวดให้ ไว้รอตอนเช้าค่อย X ray แล้วใส่เฝือก หรือถ้าน้องคิดว่าหักรุนแรง คงต้องส่งไปผ่าตัดโรงพยาบาลจังหวัดแน่ คราวนี้ก็ต้องมาพิจารณาว่าต้องไปทันทีกลางดึกหรือเปล่า หรือรอไปตอนเช้าได้ ก็ขึ้นอยู่กับความรุนแรง เป็น open fracture ? หรือมี associated injury หรือเปล่า และถ้าเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นตอนเย็นวันศุกร์ล่ะ กว่าที่จะ x ray ได้ต้องเป็นเช้าวันจันทร์ จะทำอย่างไรดี อีกตัวอย่างหนึ่งถ้าคนไข้ผู้หญิงอายุมาก มาด้วยไข้สูงหนาวสั่น ปัสสาวะแสบ ขุ่น แค่นี้น้องทุกคนคงตอบพี่ได้ว่าน่าจะนึกถึง acute pyelonephritis มากที่สุด ทีนี้น้องจะให้ gentamicin iv drip เลยหรือเปล่าหรือจะรอส่ง UA ก่อนตอนเช้า เอ๊ะถ้าคิดจะให้ genta แล้ว ผู้ป่วยคนนี้มีปัญหา Renal insuffiency อยู่หรือเปล่านะ ยังไม่ได้เจาะ Cr เลย ยังไม่ได้คิด Creatinine clearance เลย หรือจะ shift ยาไปเป็น 3rd Cephalosporin เลยดี เหล่านี้เป็นเรื่องที่น้องจะต้องประสบและเจอแน่นอน และต้องตัดสินใจด้วยว่าจะทำอย่างไร
